Takkenkooi

veldpost

Takkenkooi

Eerste eendenkooi op Terschelling, aangelegd rond 1667, waarschijnlijk als primeur in het Waddengebied. De andere kooien op Terschelling zijn van 19e eeuwse makelij. De Takkenkooi is nog steeds in gebruik. Is particulier eigendom. Inmiddels is het bezit in miljoenen aandelen versplinterd; dat  aantal maakt het (bijna) ‘openbaar bezit’, een common. Een eendenkooi is proeftuin van de combinatie vogelskijken – vogelsvangen – vogelseten – vogelskennen. Eenden eten meestal op het Wad, bij hoogwater, wier zoekend in de ondiepe zeegrasvelden. De lokale dagelijkse vogeltrek was dus tij gebonden. Op een steenworp van de kooi ligt een ander dierbaar ijkpunt: de Wierschuur, “Wier maaien op het wad, … of je in een groen graanveld lag, … dat is niet meer.”, horen we in de film De Platte Jungle. Rond 2008 ondernam een handvol experts een (mislukte) poging om vogels-vangen te promoveren tot Nederlandse inzending voor de lijst van immateriële UNESCO-werelderfgoederen. Verknocht aan het nationale symbool van de molen, koos ‘men’ (wie?) in 2015 voor het ambacht van de molenaar.

Gids: Gerrit de Veer (circa 1570 – circa 1598)

Gerrit de Veer was de reisschrijver aan boord van Willem Barentsz’ tochten om de noord, de eerste in 1594 samen met Jan Huyghen van Linschoten, vakgenoot en stadgenoot van Lucas Jansz. Waghenaer. Ook op de tweede reis in1596 was De Veer lid van de bemanning. Op het eiland Nova Zembla bouwde hij mee aan het Behouden Huys. De Veer versloeg de later legendarisch gemaakte overwintering van dag tot dag. Nauwgezet noteerde hij zo ongeveer alles wat een leergierige verkenner dacht dat de thuisblijvers zouden willen weten. Waar gebeurd: De Veer zag ganzen, misschien wel rotganzen, zeebeesten die hij kende van het wad rond Wieringen. Zeebeesten want, zo was het hardnekkig idee, ze waren uit schelpen geboren, uit eenden- of ganzenmossels groeiend aan bomen. De Veer deed wat hij moest doen. Hij doodde, plukte en kookte zo’n gans en zijn eieren. De twijfel was weg, hij proefde de Wadden bij Wieringen. De boomgans bleek een broedgans, een vogel die eieren legde en zo haar jongen kreeg. Dit verhaal lijkt op de speculaties rond andere trekvogels. ‘Waar waren die vogels als ze er niet waren?’ Onder de grond, verscholen in grotten, konijnenholen, of tijdelijk vermomd als andere dieren? Het geeft geen pas om de denkers van toen voor onnozel te houden, beter is het hen te prijzen voor hun vindingrijke hypotheses.

zie ook:


Dwaalgast

Kester Freriks “Zonder trekvogels is het hemelruim leeg. Waar komen zij vandaan, wat zoeken en vinden zij elders? De geschiedenis van een vogel is de geschiedenis van zijn reizen.”

Helgoland, eiland in volle zee

Jeroen van Westen – Jan de Graaf Helgoland in volle zee Helgoland, een dubbel eiland zeventig kilometer uit de Duitse kust. Varend op de Noordzee is het een baken naar de Elbe. In vogelvlucht gezien liggen de eilanden midden tussen Texel in het zuidwesten en Skalligen in het noordoosten. Milde winters, genoeg zon, bijna geen […]

Nightingale Island

Waar de oprechte vogelaars met mega-telelenzen op de uitkijk stonden, had ik mijn LOMO-9 lensjes cameraatje in de aanslag. Men vond het allemaal prachtig of gewoon vreemd, maar goed, ‘he’s an artist’. ’s Middags was er ook vaak een lezing in de Observation Lounge en ’s avonds was er ‘Recap’: een terugblik op de dag […]

Scherp kijken

Anne Ausloos Broedende Jan Van Genten van heel nabij observeren is een sensatie. In Helgoland kan dat al vanaf een halve meter en soms nog dichterbij. De zeevogels negeren je volkomen. Het is alsof je lucht bent. Ze gaan onverstoord door met hun drukke activiteiten bijvoorbeeld voor je neus tegen de wind in landen op […]

Vogels Spitsbergen

Evert Jan Mookhoek link naar volledige serie Op 27 juni 2016 vertrok ik van Amsterdam/Schiphol en kwam na tussenstops in Oslo en Tromsø op 28 juni in  Longyearbyen/Spitsbergen aan. Hierna voer ik, samen met 31 andere passagiers en 10 bemanningsleden, op  Z.S.Antigua , een Barkentijn van rederij “De Tall Ships Company” uit Franeker tot 13 […]

About the author: trumpetto