Weerwaarnemen

Deze plaatsnaam verwijst naar een Kampense kaap die hier ooit heeft gestaan. Het was een dagmerk, wegwijzer opgericht door verenigde particuliere ondernemers, later bekostigd door steden: het Hanzeverbond, een commercieel netwerk actief tot diep in de Baltische Zee. De plaatsnaam Koggediep op de grens met de Boschplaat verwijst trouwens ook naar Hanzestad Kampen; kogge is de naam van een scheepstype.
Vanaf het midden van de jaren 1950 bemande de KNMI hier – net als elders langs de Nederlandse kust – een weerstation. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd de top van Kaapsduin omgetoverd tot fundament voor een (inmiddels gesloopte) Duitse radartoren die over de Noordzee heen, de Engelse kust beluisterde. Naast het Seinhuisje staat nu een miniatuur: een stalen mastje, waaraan een rustiek-houten vogelhuisje met uitzicht over het vervaarlijke stroomgat tussen Vlieland en Terschelling: vogels kijken met wakende ogen.
Ooit ontwierp Luke Howard (1772-1864) een systematiek om wolken te ordenen, op naam en bijnaam zoals zijn tijdgenoot Beaufort (1774-1857) de wind wist te ontleden. Wolken zijn tekens voor de verwachting van weer, vagelijk zeggen ze iets over samengesteld weer, of te wel klimaat. Nefologie (wolkenkunde) en meteorologie zijn onmisbaar in onze culturele Waddenbagage. Een genealogie van de klimatologie – met inbegrip van het traject waarlangs klimaat tot publieke kwestie gepromoveerd werd – verdiept onze inzichten.

Gids: Christophorus Buijs Ballot (1817-1890)

Het KNMI is opgericht in 1854, Buijs Ballot was de eerste directeur. Wie aan hem denkt, herinnert zich vaaglijk iets over de Wet van …, en prijst de (financiële) inspanningen van deze domineeszoon om een Nederlandse deelname aan het Eerste Internationale Pooljaar (1882-1883) voor elkaar te krijgen, een expeditie “profijtelijk voor scheepvaart en handel”, zo voorspelde hij. Buijs Ballot publiceerde de eerste weerberichten, via weerkaarten creëerde hij een geïnteresseerd publiek, later doelgroepgericht, voor zeevarenden, boeren, en nu ook voor vakantie- en strandgangers. Graag komen wij in contact met het tele-netwerk aan onbemande weerposten dat eerder dan wie ook weet wat het Waddengebied te wachten staat.